wtorek, 11 czerwca 2013

List do nienarodzonego dziecka

Tym, które nie lękają się wątpić
Które pytają bez ustanku o przyczyny
Nawet za cenę cierpienia i śmierci
Tym, które się wahają
Czy obdarować życiem, czy je odebrać
Książkę tę dedykuje
Kobieta
Wszystkim kobietom*




Mogę nie zgadzać się w wielu kwestiach, w wielu zdaniach podkreślać, że nie, nie, nie. Bo to nie jest kwestia ogółu,  a kwestia jednostki. Bo to decyzja dla czyjegoś życia, czyjejś zmiany, czyjejś odpowiedzialności i kosztów - zarówno tych emocjonalnych jak i nakładów finansowych. Nie! Nie wolno powiedzieć kobiecie: musisz urodzić i koniec. Tak samo, jak nie wolno jej powiedzieć, że nie może urodzić. Oriana Fallaci przedstawia kilka punktów widzenia w swoim liście, nie - liście, który jest jednocześnie historią poglądową na kwestię podejmowania się odpowiedzialności za przypadek. Jej uniwersalna bohaterka raz mówi "tak", żeby po chwili zmienić to na "nie". Przedstawia kilkutygodniowe życie jako istotę ludzką, po czym odbiera jej tę postać nazywając rybką. Miota się i walczy ze sobą. Chce dawać miłość, choć w miłość nie wierzy. Chce nauczyć walki o siebie i życie, choć to życie przedstawia w bardzo ciemnych barwach. A potem sama nakłada na siebie karę i chce wykonać wyrok.

Przypadek. Chwila nieuwagi. I już jest, tych dwoje zadziałało. Komórka jajowa i wielki wygrany w wyścigu. Komórki dzielą się w nieskończoność. I oto kobieta dowiaduje się, że jest w ciąży. W sytuacji gdy jest to ciąża oczekiwana, albo przynajmniej, uznawana, za coś co prędzej czy później powinno nastąpić w życiu każdego człowieka, można zareagować jedynie z radością. Jednak inaczej jest gdy to niekoniecznie coś oczekiwanego, kobieta wcale nie widziała siebie w roli matki, co więcej, potencjalny ojciec nieszczególnie nadaje się na partnera i żywiciela rodziny. Bohaterka Fallaci jednak nie ma wątpliwości. Ta przypadkowa, niechciana ciąża, zaowocuje dzieckiem. Przekonywanie jej do aborcji przez niedoszłego partnera, czy przyjaciółkę, spełzną na niczym. Ona podjęła już decyzję i wie, że słuszną. Bo wierzy w jej wartość. Jednakże ciąża okazuje się skomplikowana i wymaga dłuższego pobytu w łóżku. W bezruchu. W rezygnacji z kariery zawodowej. I powstaje wewnętrzny konflikt. I jest źle. Gdy w końcu łamie zasady nałożone przez lekarza ponosi ich nieszczęśliwe konsekwencje. I zostaje osądzona. A sąd ten jest szczególny. Przedstawia punkty widzenia zarówno od strony nauki jak i serca, rozumu i emocji. Wiary w życie poczęte i wiary w życie w ogóle. I wtedy przemówi dziecko. Przemawiając głosami swoich sędziów kobieta odbywa proces nas sobą we własnej duszy, w swoim sumieniu. Tylko czy zawziętą dyskusją, osądem: winna /niewinna, można osiągnąć jakiś konsensus?.. Jak gdyby dylemat być albo nie być mógł zostać rozstrzygnięty za pomocą takiego lub innego wyroku, takiego lub innego prawa, jak gdyby każdy nie musiał samodzielnie podjąć decyzji. Jak gdyby przeuczcie pewnej prawdy nie skłaniało do stawiania pytań na temat prawdy przeciwstawnej, jak gdyby obie były równoprawne. Jaki jest cel ich procesów, ich kłótni? Ustalenie tego co jest dopuszczalne, a co nie?** Jakże to wszystko ciągle jest bez rozstrzygnięcia, pomimo, że od powstania Listu do nienarodzonego dziecka minęło prawie 40 lat..

List jest piękny. Jest pełen sprzeczności, ale i oczekiwania, nawet gdy to oczekiwanie wiąże się z trudnościami. Mówieniem do dziecka, które jeszcze jest zaledwie tego dziecka zalążkiem. Opowiadaniem bajek, choć z cierpkim akcentem. Myśleniem na głos. Biciem się z myślami. Jednakże tak pięknie, tak z emocjami napisany, że znowu dałam się ponieść słowom Oriany Fallaci i wniknąć w ten świat zupełnie mi obcy, tak, jakby był mi znany. To jest ważna książka. Bardzo ważna. Niezależnie od światopoglądu, bo broni przede wszystkim życia. Ponieważ życie nie umiera.***


List do nienarodzonego dziecka, Oriana Fallaci, Świat Książki, Warszawa 2013
* dedykacja z książki
** str. 132
*** str. 144

15 komentarzy:

  1. Nie wiem czy Fallaci napisała kiedykolwiek książkę, która by nie poruszała? Nawet jej wywiady pełne były emocji. "Listu..." nie czytałam jeszcze, na razie zbieram się od dłuższego czasu do "Kapelusza całego w czereśniach".

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Właśnie wywiadów jeszcze nie znam. A tu temat już sam w sobie emocjonalny. "Kapelusz.." pewnego dnia zawoła z półki ;)

      Usuń
  2. Szczególnie dzisiaj jest ważna, gdy nowe życie przestaje dawać szczęście.)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tyle, że to jest sprawa bardzo indywidualna... to czy może dawać szczęście czy nie. Nie każda osoba musi czuć rodzicielski zew. O tym też pisze Fallaci. Nie opowiada się tylko po jednej, jedynej stronie medalu.

      Usuń
    2. A to już inna inszość.
      Obecnie praca, kariera wytłumia ten zew natury, który budzi się późno, czasem za późno na posiadanie dziecka w naturalny sposób i dopiero wtedy staje się to problemem a nawet dramatem. Kobieta z natury jest stworzona do dawania życia czy chce tego czy nie. I tu nie może wchodzić w grę egoizm i wygodnictwo.
      Nie znam Listu. Na razie przede mną "Kapelusz".

      Usuń
    3. Może i jest stworzona, ale nie oznacza to, że musi mieć dziecko. Może być tak, że nie ma instynktu i tyle. I wcale nie chodzi o karierę, pracę, czy ambicję. Po prostu.
      Polecam jedno i drugie :)

      Usuń
    4. Od wczoraj myślę nad komentarzem i nie wymyśliłam nic mądrego poza przyznaniem, że też uważam, że nie każda kobieta MUSI mieć dzieci (co nie zawsze, aczkolwiek, przyznaję - często jest wynikiem egoizmu i wygodnictwa, o którym pisze natanna). Są jednak sytuacje, w których lepiej aby kobieta nie rodziła dzieci, co oczywiście nie zwalnia jej z odpowiedzialności w kontaktach z partnerem/partnerami. Autorki nie znam, choć czytam na blogach recenzje, wszystkie zachęcające. Autorki nie znam, ale nazwisko zapamiętałam już bardzo dobrze.

      Usuń
    5. Rozumiem to rozważanie nad tym tematem, bo w końcu nie jest wcale łatwy ani oczywisty. Zgodzę się, że sporo osób nie ma dzieci właśnie z powodu wygodnictwa, jednak nie podoba mi się generalizowanie w tym temacie, bo znam pary, które musiały tak zdecydować: nie będziemy mieć dzieci, z zupełnie innych i ważkich powodów (jak np. choroba genetyczna), stąd też protestuję przed takim uogólnianiem w tym temacie. Z drugiej strony dlaczego ktoś ma mieć dzieci, jeśli tego nie chce? Czemu to również jest nazywane wygodnictwem? Znaczy, trzeba mieć na siłę, bo tak i już? Temat rzeka, dlatego ta książka Fallaci ma spore znaczenie. Bo mówi nie opowiadając się tylko po jednej stronie, że tak trzeba mieć, lub nie, lepiej nie mieć. Roztrząsa ten temat z każdej perspektywy. I stąd uważam, że jest wartościowa. Dlatego polecam :) Sama ostatnio sięgam po Fallaci bez wahania, bo mnie przekonała do siebie "Kapeluszem całym w czereśniach" - też polecam tę piękną sagę rodzinną :)

      Usuń
    6. A to oznacza, że po raz kolejny jesteśmy zgodne w temacie :) Też nie cierpię generalizowania. Po Fallaci sięgnę najpierw w bibliotece, aby się przekonać, czy do siebie pasujemy.

      Usuń
  3. Jak zawsze zachęcasz po mistrzowsku :)

    OdpowiedzUsuń
  4. Pięknie zachęciłaś do Listu...
    Liczę, że gdzieś "dorwię" i przeczytam w końcu :)
    Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dorwij, bo warto :) poza tym zachęca i długość - to krótka, a jak treściwa książka..:)
      Pozdrawiam :)

      Usuń
  5. Bardzo jestem ciekawa tej książki.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Też właśnie byłam i nie mogłam się powstrzymać :)

      Usuń

Dziękuję za każdy komentarz, cenię sobie każdą uwagę odnośnie wpisu i jego zawartości.

Uprzejmie proszę o nieskładanie mi życzeń świątecznych, ponieważ ich nie obchodzę.

Obsługiwane przez usługę Blogger.

Autorzy

A.S.Byatt Adam Bahdaj Adriana Szymańska Agata Tuszyńska Agatha Christie Agnieszka Jucewicz Agnieszka Topornicka Agnieszka Wolny-Hamkało Alan Bradley Albert Camus Aldona Bognar Alice Hoffman Alice Munro Alice Walker Alona Kimchi Andrew Mayne; tajemnica Andrzej Dybczak Andrzej Markowski Andrzej Stasiuk Ann Patchett Anna Fryczkowska Anna Janko Anna Kamińska Anna Klejznerowicz Anne Applebaum Anne B. Ragde Anton Czechow Antoni Libera Asa Larsson Augusten Burroughs Ayad Akhtar Barbara Kosmowska Bob Woodward Boel Westin Borys Pasternak Bruno Schulz Carl Bernstein Carol Rifka Brunt Carolyn Jess- Cooke Charlotte Rogan Christopher Wilson Colette Dariusz Kortko David Nicholls Diane Chamberlain Dmitrij Bogosławski Dorota Masłowska Edgar Laurence Doctorow Eduardo Mendoza Egon Erwin Kisch Eleanor Catton Elif Shafak Elżbieta Cherezińska Emma Larkin Eshkol Nevo Ewa Formella Ewa Lach Francis Scott Fitzgerald Frank Herbert Franz Kafka Gabriel Garcia Marquez Gaja Grzegorzewska Greg Marinovich Grzegorz Sroczyński Guillaume Musso Gunnar Brandell Haruki Murakami Henry James Hermann Hesse Hiromi Kawakami Honore de Balzac Ignacy Karpowicz Igor Ostachowicz Ilona Maria Hilliges Ireneusz Iredyński Iris Murdoch Irvin Yalom Isaac Bashevis Singer Ivy Compton - Burnett Jacek Dehnel Jakub Ćwiek Jan Balabán Jan Miodek Jan Parandowski Jerome K. Jerome Jerzy Bralczyk Jerzy Krzysztoń Jerzy Pilch Jerzy Sosnowski Jerzy Stypułkowski Jerzy Szczygieł Joanna Bator Joanna Fabicka Joanna Jagiełło Joanna Łańcucka Joanna Marat Joanna Olczak - Ronikier Joanna Olech Joanna Sałyga Joanna Siedlecka Joanne K. Rowling Joao Silva Jodi Picoult John Flanagan John Green John Irving John R.R. Tolkien Jonathan Carroll Jonathan Safran Foer Joseph Conrad Joyce Carol Oates Judyta Watoła Juliusz Słowacki Jun'ichirō Tanizaki Karl Ove Knausgård Katarzyna Boni Katarzyna Grochola Katarzyna Michalak Katarzyna Pisarzewska Kawabata Yasunari Kazuo Ishiguro Kelle Hampton Ken Kesey Kornel Makuszyński Krystian Głuszko Kurt Vonnnegut Larry McMurtry Lars Saabye Christensen Lauren DeStefano Lauren Oliver Lew Tołstoj Lisa See Liza Klaussmann Maciej Wasielewski Maciej Wojtyszko Magda Szabo Magdalena Tulli Maggie O'Farrel Majgull Axelsson Małgorzata Gutowska - Adamczyk Małgorzata Musierowicz Małgorzata Niemczyńska Małgorzata Warda Marcin Michalski Marcin Szczygielski Marcin Wroński Marek Harny Marek Hłasko Maria Ulatowska Marika Cobbold Mariusz Szczygieł Mariusz Ziomecki Mark Haddon Marta Kisiel Mathias Malzieu Mats Strandberg Matthew Quick Melchior Wańkowicz Michaił Bułhakow Milan Kundera Mira Michałowska (Maria Zientarowa) Natalia Rolleczek Nicholas Evans Olga Tokarczuk Olgierd Świerzewski Oriana Fallaci Patti Smith Paulina Wilk Paullina Simons Pavol Rankov Pierre Lemaitre Piotr Adamczyk Rafał Kosik Richard Lourie Rosamund Lupton Roy Jacobsen Ryszard Kapuściński Sabina Czupryńska Sara Bergmark Elfgren Sarah Lotz Serhij Żadan Siergiej Łukjanienko Sławomir Mrożek Stanisław Dygat Stanisław Ignacy Witkiewicz Stanisław Lem Sue Monk Kidd Suzanne Collins Sylvia Plath Szczepan Twardoch Tadeusz Konwicki Terry Pratchett Tomasz Lem Tore Renberg Tove Jansson Trygve Gulbranssen Umberto Eco Vanessa Diffenbaugh Virginia C. Andrews Vladimir Nabokov Wiech William Shakespeare William Styron Wioletta Grzegorzewska Wit Szostak Witold Gombrowicz Wladimir Sorokin Wojciech Tochman Zofia Chądzyńska Zofia Lorentz Zofia Posmysz

Popularne posty

O mnie

Moje zdjęcie
Nie lubię kawy na wynos: zawsze się oparzę i obleję. Maniakalnie oglądam "Ranczo" i jeszcze "Brzydulę".Uwielbiam zimę. I wiosnę. I jesień. I deszcz. Lubię ludzi. Kocham zwierzęta. Czytam, więc wmawiam sobie, że myślę.