W poszukiwaniu piątej strony świata

Naszą bibliotekę miejską mogłabym zachwalać bez końca. Niby nieduża, niby tylko trzy pomieszczenia zajmuje, które w całości pewnie są wielkości naszego mieszkania (choć znowuż małego mieszkania nie mamy, dumne 65,5 m kwadratowego to nasza powierzchnia  mieszkalna, którą powoli wypełniamy książkami..), niby nie wszystkie działy rozbudowane (część literatury obcej wrzucona do jednego "wora") a jednak.. Złego słowa nie dam powiedzieć, peany pochwalne mogę pisać. Wybór jest ogromny, na dodatek nasza biblioteka stara się nadążać za nowościami, nie ujmując nic klasyce. Panie bibliotekarki - cudowne. Nie tylko poratują człowieka wolną reklamówką, gdy jak ten głupek rzuci się na sześć książek i nawet nie zabrał ze sobą żadnej torby, nie tylko pomogą szukać w przepastnych półkach, gdy człowiek ślepy czasami opisu nie zauważy, ale jeszcze biorą pod uwagę sugestie czytelnika (a ma ten czytelnik sugestii bez liku ;D) co ewentualnie można do biblioteki dokupić. Na dodatek jeśli ktoś nie ma sumienia wyrzucić książki może ją zostawić na półce na półpiętrze, przed wejściem do biblioteki. Stamtąd jeśli ktoś ma życzenie, może ową porzuconą zabrać. I tak właśnie trafiła do mnie książka Adama Bahdaja Gdzie twój dom Telemachu?. Stan - jak wyciągnięta z piwnicy, w której mogła przeżyć parę kataklizmów, a przynajmniej zalanie wodą. Sugeruje to zgrubienie kartek, dziwna ich sztywność i zapach. Ale jest cała! Strony są wszystkie, a ja nie wybrzydzam, o ile książka jest w całości. Poza tym ma dokładnie 30 lat od momentu wydania, więc jest mi bliska wiekowo. Radość więc miałam niesamowitą unosząc ją z biblioteki razem z innymi wypożyczonymi powieściami.

Już na okładce widnieje krótka notka biograficzna Bahdaja, która sugeruje, że niestety ta powieść jest kontynuacją Telemacha w dżinsach. Nic jednak straconego, ponieważ autor tak ładnie wprowadza a fabułę, że można łatwo się domyślić, co wydarzyło się w tej wcześniejszej powieści. Czyli nie gubiąc wątku (ale z myślą, że nadrobić można) czytałam dalsze przygody Maćka Łańko, który dostał bardzo ciekawą propozycję, a za nią jak się okazało, kryło się zadanie niemalże syzyfowe. Które z kolei niczym po nitce do kłębka doprowadziło do prawdziwej górskiej przygody. Ale nie uprzedzając faktów..

Telemach był synem Odyseusza, który razem z matką czekał na jego powrót. Nasz Telemach, czyli Maciek Łańko, został porzucony przez ojca, na którego pewnie również czekał (nie znam niestety szczegółowo pierwszej części) razem z matką. Niestety matka wkrótce umarła i chłopiec otrzymał sądową opiekę. W pierwszej części są opisane jego zmagania z trudną rzeczywistością i próbą odnalezienia ojca. Próba się nie powiodła, spowodowała jakieś przykrości, przez które w zamieszkiwanym dotąd Jarzembinie Maciek przestał czuć się dobrze. Dlatego gdy pojawia się w jego życiu stryj Waldek chłopiec przyjmuje jego dziwną propozycję. A propozycją tą jest zamieszkanie wraz ze stryjem i jego świeżo poślubioną żoną, oraz zajęcie się jej synem, Krzysiem, bo wiadomo jedynaka zawsze gorzej wychowywać, a dwójka dzieci, to co innego. To, że na Maćka zrzucono pedagogiczny obowiązek pilnowania chłopaka, nasz Telemach uświadamia sobie trochę za późno, gdy już zgodził się na przeprowadzkę do Błażejowa. I cóż, obowiązek ten doprowadzi do wielu przykrych sytuacji, do matactw i w końcu świństwa, jakiego ofiarą padnie Maciek i które to świństwo wygna go właśnie w bieszczadzkie góry. Do Jojo, przyjaciela poznanego właśnie w części pierwszej. Czy Telemach odnajdzie w końcu swoje miejsce, swój dom?

To nie jest powieść naszych czasów. Nie ma komórek, laptopów, nie ma nadprzyrodzonych zdolności, ani wampirów czy wilkołaków. Jest to powieść czasów odległych, gdy internet był pieśnią przyszłości. Dla naszej dzisiejszej młodzieży, zapewne czasów bez mała przedpotopowych, gdy ludzie pisali do siebie listy a wiadomości z innych regionów kraju przychodziły z kilkutygodniowym opóźnieniem. A jednak jest to niezwykła książka. Pełna mądrości i ciepła. Ale nie ma tu roztkliwiania się nad sobą, załamywania rąk. Jest dzielny chłopak, który choć w życiu utracił to co najważniejsze, czyli dom, rodzinę, poczucie stabilizacji, to jednak ma w sobie hart ducha, dzielność i siłę by walczyć dalej. I szukać swojej piątej strony świata. "Czemu ja wcześniej nie czytałam Bahdaja?" zadałam sobie to pytanie, gdy utonęłam w tej powieści i wynurzyłam się dopiero po jej zakończeniu. Przecież to genialny pisarz!


Gdzie twój dom Telemachu? Adam Bahdaj, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1982

Chyba jeszcze.. ;) Tydzień bez nowości