Lekcja z dorastania

Taka niepozorna jest ta książeczka, że w zasadzie pewnie bym ją przeoczyła na półkach rodziców Marcina, skąd ją porwałam z krzykiem do mamy Marcina "pożyczam!", gdyby nie znajoma szata graficzna:

Książki dla młodzieży z tego cyklu dotąd mnie nie zawiodły i na ogół okazywały się całkiem przyjemną lekturą. Niektóre pochłaniałam w zawrotnym tempie (jak Koniec wakacji Janusza Domagalika), niektóre może nieco wolniej smakowałam, ale też wywierały pozytywne wrażenie (jak Romeo, Julia i błąd Szeryfa Ewy Lach), jednak każda przywodziła dość skuteczne wspomnienia własne z dzieciństwa. A ta powieść jeszcze mocniej, ponieważ miejsce akcji, Suwalszczyzna, kanał Augustowski, to w końcu moje rodzinne klimaty, wśród jezior i lasów, gdy każde wakacje to było moczenie się w wodzie, co nigdy, przenigdy nie mogło się znudzić. Do dziś pływanie jest dla mnie jedyną możliwą formą ruchu, która zawsze, ale to zawsze mnie pociąga. Bo tak poza tym to jestem leń patentowany. Ale pływać mogę godzinami.

I nie tylko jeziora i lasy, ale i pływanie właśnie jest motywem przewodnim powieści Zofii Chądzyńskiej. Nadal jednak ta niepozorność jest wyjątkowo w tym przypadku złudna, bowiem podczas lektury zagryzałam paluchy z niepokoju o los głównych bohaterów i naprawdę bałam się zawierzyć serii, że w końcu dla młodzieży, toteż i zakończenie powinno być łagodne. Szczęśliwie - było, ale treść wciągnęła mnie niczym fabuła kina akcji i jej skromne sto czterdzieści stron przeczytałam w mgnieniu oka. Zaskoczona! Bardzo pozytywnie.

Głównym bohaterem jest podobnie jak u Domagalika, chłopiec, niespełna czternastoletni  podobnie mamy okres wakacji, podobnie, poznaje dziewczynę, a właściwie dziewczynkę Helenę. Ale na tym kończą się podobieństwa, bo Marek ma znacznie trudniejszą sytuację, osierocony przez ojca jeszcze gdy był kilkulatkiem, pozostawiony samemu sobie przez matkę, która pogrążyła się w rozpaczy po stracie męża, próbuje radzić sobie najlepiej jak umie. Nauczony głównie szorstkości i nieuprzejmości również w ten sposób traktuje swoje otoczenie. W klasie jednak imponuje jego styl bycia i Marek staje się jej niepisanym hersztem, z nauczycielami wojuje głupimi żartami i wagarami, jednak gdy objawia się jego talent pływacki, wszystko to uchodzi mu na sucho. Nauczyciele przeciągają go za uszy z klasy do klasy, byle tylko pływał nadal i reprezentował szkołę. W końcu to taki talent, taki prestiż.. Jednak gdy przychodzi nowa wychowawczyni, bardzo zasadnicza i surowa w ocenie Marek w końcu otrzymuje bezcenną lekcję od życia, ale również traci szansę na udział w zawodach. Co jest największą przyczyną jego smutku i niepokoju. Jednak chłopiec nie umie uczyć się na swoich błędach, a przynajmniej nie potrafi tego od razu, dopiero gdy poznaje drobniutką Helenkę, dopiero gdy trener podsuwa mu w żartach pewien pomysł, wszystko się zmieni, a to co wymyślą dzieciaki, żeby jednak uratować pozycję pływacką Marka.. No właśnie spowodowało, że się mocno zdenerwowałam i ostatnie strony pochłaniałam bardzo emocjonalnie.

Szybka lekcja dorastania i dojrzałości. Bardzo szybka, dziejąca się w mgnieniu oka, ale tak potężna w swym działaniu, że nie trzeba będzie nawet jej powtarzać. Nauczyła Marka nie tylko większej odpowiedzialności, ale też rozumienia i docenienia czegoś tak ważnego jak przyjaźń. Ta lekcja również stała się dobrą lekcją dla matki Marka, która nareszcie obudziła się z wieloletniego letargu i zaczęła dostrzegać nie tylko syna, ale i swoje błędy. Świetna pozycja dla młodzieży! Absolutnie nie poddająca się sile czasu, aktualna, na dodatek przekazująca ważne wartości bez moralizowania na siłę. Raczej opowiadająca historię chłopca, który popełnia błędy, a ich konsekwencje odbierają mu ważną dla niego rzecz. Ucząca czegoś, czego jak zaobserwowałam, nawet niektórzy dorośli nadal nie rozumieją, że wiele wydarzeń w życiu człowieka, jest konsekwencją jego czynów, a nie jak lubią sobie to wmawiać, pecha, czy złego losu. Warto przypominać takie książki. Nawet gdy korekta nieco kuleje, a język używany przez autorkę nie jest najwyższej próby, to nadal - warto. Polecam!


Życie za życie, Zofia Chądzyńska, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1979